130. विकासाच्या वाटेवरील भारत!

सदरील लेखातून कुठल्याही समाज घटकाच्या भावना दुखविण्याचा हेतू नाही. "फोडा आणि राज्य करा" ही संकल्पना कशी कार्य करते हेच समजण्याकरिता सदरील लेख प्रकाशित करीत आहे.

एकेकाळी मनुष्याने 'दगडावर दगड घासून' आगीचा शोध लावला होता. या आगीच्या शोधाने सर्वच मनुष्याच्या प्रगतीस सहाय्य पुरविले. अन् आजच्या तंत्रज्ञान विकसित केलेल्या आधुनिक मनुष्याला आग निर्माण करण्याकरिता दगडावर दगड घासण्याची गरज राहिलेली नाही. आजचा हा प्रगत मनुष्य 'धर्मावर धर्म घासून' आग निर्माण करताना दिसतोय. याच आगीला दंगलीचे नाव दिले गेले.

दगडावर दगड घासून लागलेल्या आगीने मानवजातीला प्रगतीचा मार्ग दाखविला. अन् धर्मावर धर्म घासून लागलेल्या आगीने मानवजातीला अधोगतीकडे नेले.

समजा, समाजात अ आणि ब असे दोन गट अस्तिवात असतील आणि तिसऱ्या क गटाला वर्चस्व प्रस्थापित करायचे असेल तर अ आणि ब या दोन गटात फूट पाडली जाते.

अ आणि ब गट एकमेकांवरच दगडफेक करण्यात व्यस्त राहतो. क गट कायम वर्चस्वस्थानी राहण्याकरिता फोडा आणि राज्य करा हे धोरण हाती घेतो.

वर्षानुवर्षांपासून भारतीय समाजाची जाती, धर्म, धार्मिक स्थळे, मंदिरे, मशिदी, पुतळे इत्यादींशी भावनिक नाळ जोडली गेलीय. परिणामी फूट पाडण्याकरिता याच मुद्द्यांना हाती घेतले जाते. भावनिकता बऱ्याचदा 'धार्मिक कट्टरता (Religious Fanaticism)' चे रूप धारण करते. धार्मिक कट्टरता मनुष्याच्या विवेकाला संपविते. अन् विवेक संपलेली माणसे असत्यालाही सत्य मानायला लागतात.

उपरोल्लेखित बाबी वेळेवर कळल्या नाहीत, तर यातून क गट सोडून इतर सर्व गटांची अधोगतीच होईल, प्रगती नाही..!

~ सचिन विलास बोर्डे

30/4

Religion | Divide and Rule | Communal Violence | Communal Clashes | Religious Fanaticism | Religious Extremism | Social Issues | Society | History

NEXT 🔹 PREVIOUS